Milyonlarca çalışanın merakla beklediği 2025 asgari ücret ne kadar olacak sorusu, şimdiden gündemimizin en önemli konularından biri haline geldi. Biz de ekonomistler olarak, enflasyon oranları ve hayat pahalılığı karşısında yeni dönemde asgari ücretin nasıl şekilleneceğini yakından takip ediyoruz.
Özellikle son dönemde artan yaşam maliyetleri ve ekonomik gelişmeler ışığında, 2025 yılı için yapılacak asgari ücret zammının çalışanlar için hayati önem taşıdığını görüyoruz. Bu yazımızda, asgari ücret zam oranı beklentilerini, olası ekonomik etkileri ve zamların ne zaman açıklanacağı konusundaki tüm detayları sizlerle paylaşacağız.
2025 Asgari Ücret Zammı Beklentileri
Aralık ayında başlayacak olan asgari ücret görüşmelerini yakından takip ediyoruz. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın açıklamalarına göre, görüşmeler aralık ayının ilk veya ikinci haftasında başlayacak.
Şu anda 17.002 TL olan asgari ücret için farklı zam senaryoları gündemde. İşte olası zam oranları ve karşılık gelen tutarlar:
| Zam Oranı | Yeni Asgari Ücret |
|---|---|
| %25 | 21.252 TL |
| %30 | 22.102 TL |
| %40 | 23.802 TL |
| %45 | 24.652 TL |
| %50 | 25.503 TL |
Merkez Bankası'nın 2024 yıl sonu enflasyon tahmininin %44, 2025 tahmininin ise %21 olduğunu görüyoruz. Bu veriler ışığında, hükümetin enflasyonu kontrolde tutma hedefleri doğrultusunda zam oranının şekilleneceğini değerlendiriyoruz.
Muhalefet partilerinin beklentileri ise daha yüksek seviyelerde. CHP 30 bin TL, İYİ Parti 28 bin TL, Yeniden Refah Partisi ise 35 bin TL seviyesinde bir asgari ücret talep ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "çalışanları enflasyona ezdirmeyeceklerini" belirtmesi, zam oranının belirlenmesinde önemli bir faktör olarak öne çıkıyor.
Asgari Ücretin Alım Gücü Analizi
Asgari ücretin alım gücünü analiz ettiğimizde, son yıllarda önemli değişimler gözlemliyoruz. Özellikle altın bazında yaptığımız karşılaştırmada, 2016 yılında 1.300 TL olan asgari ücretle 10 gram altın alınabilirken, bugün 17.000 TL ile sadece 5,65 gram altın alınabiliyor.
Konut erişilebilirliği açısından durum daha da çarpıcı. Analizlerimize göre:
| Yıl | 100m² Konut İçin Gereken Çalışma Süresi |
|---|---|
| 2018 | 144 ay |
| 2023 | 191 ay |
| 2024 | 190 ay |
TÜRK-İŞ'in Ekim 2024 verileri, asgari ücretin geçim şartlarını karşılamakta yetersiz kaldığını gösteriyor:
- Açlık sınırı: 20.432 TL
- Yoksulluk sınırı: 66.553 TL
- Bekar çalışan geçim maliyeti: 26.527 TL
Mevcut durumda asgari ücret, temel ihtiyaçları karşılamakta zorlanıyor. Özellikle gıda, barınma ve ulaşım gibi zorunlu harcama kalemlerindeki artışlar, asgari ücretlinin alım gücünü önemli ölçüde etkiliyor. Asgari ücretin yalnızca 2024'ün ilk üç ayında açlık sınırının üzerinde kalabilmesi, durumun ciddiyetini gözler önüne seriyor.
Yeni Asgari Ücretin Ekonomik Etkileri
Yeni asgari ücretin ekonomik etkilerini değerlendirdiğimizde, işverenlerin maliyetlerinde önemli bir artış bekliyoruz. Şu anda işverene 23.502 TL olan maliyet, 2025'te yapılacak zamla birlikte artacak. İşverenler için en büyük endişe kaynağı, artan maliyetlerin işletme sürdürülebilirliğine etkisi.
Ekonomik etkileri şu başlıklarda özetleyebiliriz:
- İşletmelerin rekabet gücünde potansiyel düşüş
- KOBİ'lerde istihdam daralması riski
- Enflasyonist baskının artması
- Kayıt dışı istihdamda artış riski
Hükümetin işverenlere yönelik destekleri devam ediyor. 2024'te uygulanan 700 TL asgari ücret desteğinin 2025'te de devam etmesi bekleniyor. Ayrıca, sigorta primi işveren desteği de işletmelerin yükünü hafifletmeye yardımcı oluyor.
IMF'nin önerdiği %14 artış oranı ile işveren kesiminin beklediği %25 arasındaki fark, ekonomik dengelerin gözetilmesi gerektiğini gösteriyor. Merkez Bankası yetkilileri, asgari ücret artışının iktisadi faaliyetin zayıfladığı bir dönemde yapılmasının enflasyona geçişkenliği azaltacağını belirtiyor.
Özellikle hizmet ve üretim sektöründeki işletmelerin, yüksek asgari ücret artışı karşısında iş gücü azaltmadan yola devam etmesi zorlaşabilir. Bu nedenle, devletin işverenlere farklı teşvik paketleriyle destek sağlaması kritik önem taşıyor.
Sonuç
2025 asgari ücret görüşmelerinin yaklaşmasıyla, ekonomik dengeleri gözeten ve çalışanların hayat standartlarını iyileştiren bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Analizlerimiz, mevcut asgari ücretin temel ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kaldığını gösteriyor.
Değerlendirmelerimize göre, hükümetin enflasyonla mücadele hedefleri ve işverenlerin maliyet endişeleri arasında dengeli bir artış oranı belirlenecek. Asgari ücret artışının %30-45 aralığında gerçekleşmesi durumunda, çalışanların alım gücünde kısmi bir iyileşme sağlanabilir. Ancak bu artışın sürdürülebilir olması için işverenlere yönelik destek paketlerinin genişletilmesi şart.
Asgari ücret artışının ekonomik etkilerini yakından takip etmeye devam edeceğiz. Özellikle KOBİ'lerin rekabet gücünü koruyabilmesi ve istihdam seviyesinin sürdürülebilmesi için devlet desteklerinin kritik rol oynayacağını öngörüyoruz. Çalışanların refahı ile ekonomik dengelerin korunması arasındaki hassas dengenin, 2025 asgari ücret kararında belirleyici olacağına inanıyoruz.