Şanlıurfa’nın tarihi zenginlikleri arasında yer alan ancak yeterince tanınmayan Küfri (Göldere) Harabeleri, Harran, Şuaybşehri ve Soğmatar gibi önemli ören yerleriyle aynı değere sahip bir kültür mirası olarak dikkat çekiyor.
Geç Roma Dönemi’ne (IV. yüzyıl) tarihlendirilen bu antik yerleşim, kaya mezarları, yerleşim mağaraları ve yüzlerce yıllık yapı kalıntılarıyla adeta geçmişin izlerini günümüze taşıyor.
TARİHİ YERLEŞİM VE NEKROPOL ALANI
Küfri Harabeleri, adını aldığı Küfri (Göldere) Köyü’nde yer alıyor. Yerleşim, doğusundaki tepede antik kaya mezarları üzerine inşa edilmiş köy evleri, batısındaki tepede ise nekropol alanıyla dikkat çekiyor.
Kaya mezarları ve yeraltı odalarının bulunduğu bu alan, arkeolojik açıdan büyük önem taşıyor. Küfri antik yerleşimi ise bu iki tepe arasındaki düzlükte konumlanıyor. Günümüze ulaşan kalıntılar arasında mimari temeller, kaya mezarları ve yeraltı yapıları bulunuyor.
KAYA MEZARLARI VE ANTİK YAPILAR
Küfri Nekropolü’nde farklı türlerde kaya mezarları yer alıyor. Bunlar arasında 10 basamaklı bir merdivenle inilen, üç arkosoliumlu mezarlar öne çıkıyor.
Ayrıca, Lento taşlarla örtülü dromoslu (giriş koridorlu) mezarlar da Küfri Harabeleri’nin önemli yapıları arasında. Bu mezarların büyük taşlarla, harç kullanılmadan inşa edildiği görülüyor.
Bölgedeki bir diğer dikkat çeken yapı ise köy halkının “Develik” olarak adlandırdığı mekan. Geçmişte askeri garnizon olarak kullanıldığı düşünülen bu yapının, Harran Kalesi’nin askeri sığınağına ve Keloşk ile Kantarma harabelerine benzer özellikler taşıdığı belirtiliyor.
Ayrıca, Küfri harabelerinde, Esemkulu Köyü’nde bulunan kaya üzerindeki şarap mahzenine benzeyen bir yapı da bulunuyor.
KEŞFEDİLMEYİ BEKLEYEN KÜLTÜREL MİRAS
Küfri Harabeleri ve Nekropolü, çeşitli sarnıçları, mezar odaları, hayratları ve ne olduğu henüz belirlenemeyen çökmüş yapılarıyla arkeologların ve tarih meraklılarının ilgisini bekliyor. Bin 500 yıldır gizemini koruyan bu antik yerleşim, geçmişin izlerini sürmek isteyenler için görülmeye değer bir kültürel miras olarak öne çıkıyor.