Kelebek Etkisi teorisinin tarihçesi, Edward Norton Lorenz’ in hava durumuyla ilgili yaptığı tahminlerdeki küçük rakamsal değişikliklerin meydana getirdiği etkileri fark etmesiyle başlar. İsmini Lorenz’ in ‘’Amazon Ormanları’ nda bir kelebeğin kanat çırpması, ABD’ de fırtına kopmasına neden olabilir’’ sözünden almakta.
Zaman içerisinde psikolojiden ekonomiye kadar birçok alanda bu kavram kullanıldı. Kelebek etkisi küçük adımlarla ve küçük başlangıçlarla ortaya çıkacak etkiyi bize ifade etmekte. Yine hayatımızdaki küçük değişikliklerin olması veya olmaması durumunda kendi hayatımız ve dünyada meydana gelen etkilerini ifade etmek için bu kavram kullanılmakta.
Hiç tasarruf yapmayan birisini düşünün. Bu kişi tasarruf yapmaya karar verdiğinde bir kumbara satın alacaktır. Kumbara satın aldığı işletme bu kişiye kumbara sattığı için kâr elde edecektir. Kumbara satıcısı üretici işletmeden kumbara sipariş edecektir. Üretici işletme kumbara üretiminde kullanılan ham maddeyi tedarikçisinden satın alacaktır. Tedarikçi hammaddeyi üretime el verişli hale getirecektir. Aynı silsileyi tasarruf yapmaya karar veren kişinin kumbaraya attığı her bir para içinde sıralayabiliriz.
Kelebek etkisini bir de şu açıdan düşünün. Geçmişten günümüze dünyada ve ülkemizde bir şekilde iktidar olmuş, ülke yönetmiş kişilerin biyografilerini incelediğimizde karşımıza ilginç detaylar çıkmakta. Mesela Adolf Hitler ressam olmak istiyordu. Girdiği güzel sanatlar yetenek sınavından geçemeyince orduya katılma kararı aldı. Bu küçük detay sayısı halen tespit edilememiş insanın hayatına mal oldu. Acaba güzel sanatlar yetenek sınavından geçseydi nasıl bir dünyada yaşıyor olurduk? Bugün Almanya ve Avrupa nasıl bir konjonktüre sahip olurdu.
Geçtiğimiz günlerde İran’ da kıyafet kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınan 22 yaşındaki Mahsa Amini’ nin vefat etmesi de kelebek etkisi yaratmış ve sokak protestolarına dönüşmüştür. Bu olayın etkileri halen devam etmekte ve İran’ ın geleceği üzerinde ne gibi değişiklik ve etkiler ortaya çıkaracağını şimdiden kestirmek mümkün değil.
Kelebek etkisini kendi günlük yaşantımıza uygulamak mümkündür. Günde bir sayfa kitap okumaya başlayarak bunu yapabiliriz. Küçük adımlar hayatımızda büyük değişiklikler getirebilir.