Tarihi Bir Dönüm Noktası Lozan Barış Antlaşması, 1. Dünya Savaşı'nın ardından 24 Temmuz 1923'te İsviçre'nin Lozan şehrinde imzalandı. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri bu antlaşmaya katıldı. TBMM Hükümetini İsmet İnönü başkanlığında Dr. Rıza Nur Bey ve Hasan Saka temsil etti. Zorlu Görüşmeler 20 Kasım 1922'de başlayan görüşmeler, Boğazlar sorunu, kapitülasyonlar, Musul-Kerkük ve Osmanlı Devleti'nin borçları gibi nedenlerle kesintiye uğradı. Ancak 23 Nisan 1923'te yeniden başlayan görüşmeler sonucunda, Suriye sınırı 20 Ekim 1921'de imzalanan Ankara Antlaşması ile belirlendi. Irak sınırının ise ileride İngiltere ve TBMM arasında yapılacak bir görüşme ile belirlenmesine karar verildi. Yunanistan sınırı, Mudanya Antlaşması'nda olduğu şekliyle kabul edildi ve Yunanistan, savaş tazminatı olarak Karaağaç'ı Türkiye'ye bıraktı. Kapitülasyonlar ve Azınlık Hakları Antlaşma ile kapitülasyonlar kesin olarak kaldırıldı ve Bozcaada ile Gökçeada Türkiye'ye bırakıldı. İtalyanlara bırakılan On İki Ada, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Yunanistan'a devredildi. Ayrıca, Türk Devleti'nin sınırları içindeki yabancı okulların Türk kanunlarına uyması şartı getirildi. Fener Rum Patrikhanesi'nin yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartıyla Türkiye'de kalması kabul edildi ve tüm azınlıklar Türk vatandaşı kabul edildi. Nüfus Mübadelesi Lozan Antlaşması, İstanbul'daki Rumlar hariç diğer yerlerdeki Rumların Yunanistan'a, Batı Trakya hariç diğer illerdeki Türklerin ise Türkiye'ye gönderilmesini öngören bir nüfus mübadelesi kararını içeriyordu. 20 Temmuz 1936'da imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile de Lozan'da üzerinde durulan Boğazlar konusu çözüme kavuşturuldu. Türkiye'nin Bağımsızlık Belgesi Lozan Barış Antlaşması, 143 maddeden oluşan bir metindir ve ön sözünde devletlerin istiklal ve hakimiyetine saygı gösterilmesi prensibi yer alır. I. TBMM tarafından imzalanan antlaşma, II. TBMM tarafından onaylandı. Bu antlaşma, Türkiye Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını ve Misakımilli'yi İtilaf Devletleri tarafından resmen tanıttı ve kabul etti. Sevr Antlaşması ise geçersiz hale geldi. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk'ta Lozan Barış Antlaşması'nı "Türk milleti aleyhine asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması'yla tamamlandığı zannedilmiş bir suikastın yıkılışını ifade eden bir belgedir." şeklinde tanımladı. Antlaşmanın Onaylı Sureti Erişime Açık Lozan Antlaşması'nın ıslak imzalı nüshası, "depozitör ülke" sıfatıyla Fransa tarafından muhafaza ediliyor. Diğer imzacı ülkelerdeki nüshalar ise onaylı suretlerden oluşuyor. Türkiye'deki onaylı suret, Dışişleri Bakanlığı Arşivi'nde bulunuyor ve Bakanlığın internet sitesinde vatandaşların ve araştırmacıların erişimine açık tutuluyor. Özet: Lozan Barış Antlaşması, Türkiye'nin bağımsızlığını ve egemenliğini tanıyan önemli bir belge olarak 101. yılını kutluyor. 24 Temmuz 1923'te imzalanan antlaşma, Türkiye'nin uluslararası alanda tanınmasını sağladı. Antlaşma, sınırların belirlenmesi, kapitülasyonların kaldırılması ve azınlık hakları gibi önemli konuları içeriyor. Türkiye'deki onaylı suret, Dışişleri Bakanlığı Arşivi'nde muhafaza ediliyor ve erişime açık.