Şanlıurfa, zengin kültürel dokusu ve köklü gelenekleriyle dikkat çeken bir şehir. Bu geleneklerin en önemlilerinden biri de düğünler. Şanlıurfa’da düğünler, sadece iki insanın değil, iki ailenin bir araya geldiği büyük ve coşkulu bir kutlama olarak görülür.
DÜĞÜN ÖNCESİ HAZIRLIKLAR
Şanlıurfa’da düğünler, genellikle uzun süren hazırlıklarla başlar. İlk olarak görücü usulü veya aile büyüklerinin araya girmesiyle yapılan bir tanışma süreci yaşanır. Eğer taraflar anlaşırsa, kız isteme merasimi düzenlenir.
Nişan sürecinde, geleneksel olarak “başlık parası” veya altın takılar konuşulur. Ancak günümüzde bu adet bazı aileler arasında değişiklik gösterebilir.
KINA GECESİ VE HALAYLAR
Düğünden bir gün önce kına gecesi yapılır. Gelinin yakınları ve arkadaşları, geleneksel kıyafetler giyerek türküler eşliğinde kına yakar.
Kına gecesinde ve düğün boyunca, Urfa kültürünün bir parçası olan müzikler çalınır ve halaylar çekilir. Özellikle “Delilo”, “Çepik” ve “Şilli” gibi halk oyunları düğünlerin vazgeçilmezlerinden.
DÜĞÜN GÜNÜ VE TÖRENLER
Düğünler, genellikle cuma veya pazar günü yapılır ve birkaç gün sürebilir. Düğün sabahı, erkek tarafı davul ve zurna eşliğinde gelini almaya gider. Gelin alınırken kapı kilitlenir ve damattan bahşiş istenir. Bu, eski bir gelenek olup hala birçok düğünde uygulanmakta.
Ardından düğün salonunda veya açık alanda yapılan törenle eğlence devam eder. Misafirlere geleneksel yemekler, özellikle kavurma ve tirit gibi lezzetler ikram edilir.
DÜĞÜN ÖNCESİ TAKILAN ALTINLAR
Nişan töreninde gelin tarafına set takımı, bilezik ve altın kemer hediye edilir.
Başlık Parası: Geleneksel olarak bazı aileler, kız tarafına altın veya maddi bir ödeme yapabilir. Günümüzde bu durum çoğu bölgede uygulanmamaktadır.
Kına Gecesi Hediyesi: Kına gecesinde damat tarafı, geline bir bilezik veya çeyrek altın takabilir.
TAKI MERASİMİNDE TAKILAN ALTINLAR
Bilezikler: Genellikle 22 ayar altın bilezikler takılır. Ekonomik duruma göre burma bilezik, kelepçe bilezik veya düz bilezik tercih edilir.
Cumhuriyet Altını: Tam, yarım ve çeyrek altınlar misafirler ve akrabalar tarafından takılır.
Kolye ve Setler: Damat tarafından geline altın set (kolye, küpe, bilezik ve yüzükten oluşan takım) hediye edilir.
Beşi Bir Yerde: Maddi durumu iyi olan aileler veya çok yakın akrabalar tarafından beşi bir yerde (beş adet tam altın) takılır.
Şanlıurfa’da altın takma adeti, hem ekonomik destek sağlamak hem de evliliğin bereketli olması için yapılan bir gelenek. Altınların miktarı ve türü, ailelerin maddi gücüne ve geleneklerine göre değişiklik gösterir.
ŞANLIURFA DÜĞÜNLERİNDE TOPLAM MASRAF
Şanlıurfa’da bir düğün için yapılacak toplam masraf, düğünün yapıldığı yer, ailelerin ekonomik durumu ve geleneklere bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak ortalama bir hesap yapmak gerekirse, 2025 yılı itibarıyla masraflar şu şekilde olabilir:
ALTIN MASRAFLARI (GELİN İÇİN TAKILAN TAKILAR)
Altın Set: 100 Bin- 250 Bin TL
Burma Bilezik (4-8 adet): 200 Bin – 500 Bin TL
Altın Kemer: 150 Bin- 300 Bin TL (isteğe bağlı)
Cumhuriyet Altınları (Takı İçin): 100 Bin – 300 Bin TL
Çeyrek Altınlar: 50 Bin – 100 Bin TL
Toplam altın masrafı: 600 Bin - 1.500.000 TL
DÜĞÜN ORGANİZASYONU MASRAFLARI
Düğün Salonu veya Açık Hava Düğünü: 50 Bin – 200 Bin TL
Yemek (çiğ köfte, kebap, pilav, tatlı vb.): 50 Bin – 150 Bin TL
Orkestra (Davul-Zurna, Sıra Gecesi Ekibi): 20 Bin – 80 Bin TL
Kına Gecesi Organizasyonu: 20 Bin – 50 Bin TL
Gelinlik ve Damatlık: 30 Bin – 100 Bin TL
Kuaför ve Makyaj: 5. Bin – 20 Bin TL
Toplam düğün organizasyonu masrafı: 175 Bin – 600 Bin TL
DİĞER MASRAFLAR
Mobilya ve Çeyiz: 250 Bin – 600 Bin TL
Düğün Fotoğrafçısı ve Video Çekimi: 10 Bin – 30 Bin TL
Balayı Masrafı (isteğe bağlı): 50 Bin – 200 Bin TL
Toplam diğer masraflar: 310 Bin – 830 Bin TL
GENEL TOPLAM
Şanlıurfa’da ortalama bir düğünün toplam maliyeti yaklaşık 1.000.000 TL ile 3.000.000 TL arasında değişebilir.
Eğer aileler daha sade bir düğün yaparsa 500.000 - 1.000.000 TL arası bir maliyet çıkabilir. Ancak geleneklere bağlı kalan, geniş çaplı bir düğün için bu rakam 3 milyon TL’yi aşabilir.
