Kaynak: AA - Anadolu Ajansı
Türkiye’nin son 20 yılda UDY'den çektiği miktar belli oldu
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi'nin yayımladığı "Türkiye UDY Stratejisi (2024-2028)" raporuna göre, Türkiye son 20 yılda uluslararası doğrudan yatırımlardan (UDY) 262 milyar dolar pay aldı. Bu yatırımlar, sadece cari açığın finansmanına destek olmakla kalmadı, aynı zamanda reel ekonominin gelişimine de önemli katkılar sundu.
UDY'nin Türkiye Ekonomisine Katkıları
Türkiye, 2002-2023 yılları arasında gerçekleştirdiği ekonomik ve siyasi reformlar, genç ve dinamik nüfus yapısı ve jeostratejik konumu sayesinde UDY alanında büyük bir ivme kazandı. 1973-2002 döneminde sadece 15 milyar dolar yatırım çeken Türkiye, 2002-2023 döneminde ise 262 milyar dolar yatırım aldı. Bu dönemde, Türkiye'nin UDY'den aldığı pay yüzde 0,2'den yüzde 0,9'a yükseldi.
Şirket Sayısındaki Artış ve Cari Dengeye Katkı
Türkiye'de faaliyet gösteren uluslararası sermayeli şirket sayısı, 5 bin 600'den 82 bin 700'e yükselirken, ülkeye çekilen UDY'nin cari dengeye ortalama katkısı yüzde 40 oldu. UDY'nin Türkiye ekonomisine katkısına da yer verilen stratejide, uluslararası sermayeli şirketlerin 2006'daki kayıtlı istihdamı 500 bin kişi seviyelerindeyken 2021'de 1 milyon 320 bine ulaştığı bilgisi paylaşıldı.
Teknoloji Girişimciliği ve Startup Ekosistemi
Stratejiye göre, son yıllarda teknoloji girişimlerine (startup) yapılan yatırımlar, UDY akımlarında önemli bir yer tutmaya başladı. Türkiye'nin girişimcilik ekosisteminde bulunması gereken tüm paydaşlara sahip olduğu ve güçlü bir girişimcilik kültürüne sahip olduğu vurgulandı. 2010-2020 döneminde yıllık ortalama 104 işlem üzerinden 74 milyon dolarlık yatırım alan Türkiye'nin girişim ekosistemi, 2021-2023 döneminde yıllık ortalama 338 işlem aracılığıyla 1,33 milyar dolarlık yatırım çekti. Türkiye'de unicorn seviyesine ulaşan girişim sayısı 5'e, decacorn seviyesine ulaşan girişim sayısı ise 2'ye ulaştı.
İhracat ve AR-GE Katkıları
2006-2021 döneminde Türkiye'nin toplam ihracatının yaklaşık yüzde 31'i uluslararası sermayeli şirketler tarafından yapıldı. Bu şirketlerin ihracatı 2006'da 25 milyar dolar seviyelerinden 2021'de 63 milyar doların üzerine çıktı. Uluslararası sermayeli şirketlerin ihracatının yüzde 61'i orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerden oluştu.
AR-GE harcamalarına da yer verilen stratejide, 2006-2021 döneminde Türkiye'deki toplam özel sektör AR-GE harcamalarının yüzde 30,3'ünün uluslararası sermayeli şirketlerce yapıldığı kaydedildi. Bu şirketler, yıllık ortalama 730 patent başvurusu yaparken, AR-GE yapan uluslararası sermayeli şirket sayısı 6 katına çıktı.
Yerel Tedarik ve Gelecek Hedefleri
Uluslararası sermayeli şirketler, toplam tedariklerinin yüzde 71,8'ini yerelden gerçekleştirdi. Stratejide Türkiye'ye gelen UDY'lerin sadece cari açığın finansmana destek olmakla kalmadığı, aynı zamanda, uluslararası sermaye ile kurulan şirketlerin Türkiye'de yürüttüğü faaliyetler sayesinde reel ekonominin gelişimine de önemli katkılar sunduğu vurgulandı.
Yorumlar