Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7 ile 7.6 büyüklüğündeki deprem Şanlıurfa’da büyük yıkım ve hasarlara neden oldu. Yaşanan deprem 340 kişi hayatını kaybetti, 8 binin üzerinde vatandaş ise yaralandı.
Deprem nedeniyle Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Şanlıurfa İl Koordinasyon Kurulu, deprem ve sonrası ön inceleme raporu hazırladı. Hazırlanan raporla ilgili İl Koordinasyon Kurulu Genel Sekreteri Fikret Çakır, İl Temsilciliği binasında basın açıklaması düzenledi.
Açıklamaya TMMOB’a bağlı Oda Temsilcileri de katılarak destek de bulundu.
“BÜYÜK CAN KAYBINA VE YIKIMA NEDEN OLDU”
Genel Sekreteri Fikret Çakır, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı; “Ülke tarihimizin en büyük felaketlerinden birisini yaşadık. Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 6 Şubat’ta birbiri ardına yaşanan depremler 10 ilimizde büyük can kaybına ve yıkıma neden oldu. Hepimizin yüreğine büyük bir ateş düştü. Deprem felaketinde hayatını kaybeden yurttaşlarımıza bir kez daha Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyoruz.
“DENETLENME İHTİMALİ ORTADAN KALDIRILMIŞTIR”
Sanki bir daha deprem olmayacakmış gibi imar planları yapılmış ve rant politikalarına devam edilmiştir. İmar afları ile kaçak yapılaşma teşvik edilmiş, yurttaşlarımız sağlıksız yapılara mahkûm edilmiştir. Böylece projesi olmayan, hiçbir mühendislik hizmeti almamış kaçak yapılar ruhsatlandırılmıştır. 10 milyonun üzerinde kaçak yapı ruhsatlandırılarak yapı stokumuzun proje uygunluğu ve deprem dayanıklılığının denetlenme ihtimali de ortadan kaldırılmıştır.
“BU DEPREMDE İHMAL VAR”
Bu depremde ihmal var. Plansızlık, yetersizlik geç kalmışlık var. Rant hırsının, akla, bilime ve tekniğe, mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı mesleklerinin gereklerine, insan yaşamına üstün gelmesine daha fazla seyirci kalamayız. Ülkemizdeki yapı denetim sistemi, afetle mücadele planları, imar-kentleşme politikaları baştan aşağı değiştirilmelidir. Tüm kentlerimiz ve yapı stokumuz depreme dayanıklı hale getirilmelidir.
“KRİZ KOORDİNASYON KURULUNU KURDUK”
TMMOB Şanlıurfa İl Koordinasyon Kurulu olarak ilk günden itibaren sahada olduk. İç Mimarlar Odamızı, Hizmet Binasının fiziki durumunun depremden etkilenmemesi ve ulaşımın kolay olması açısından kriz koordinasyon merkezi olarak belirledik. Burada üyelerimizle, halkımızla ve diğer sivil toplum örgütleriyle birlikte yardımlar topladık ve buradan koordine ederek saha çalışmalarında tespit ettiğimiz teyitli lokasyonlar üzerinden yardımlarımızı ulaştırdık. İnşaat Mühendisi ve Mimar arkadaşlarımız; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından kurulan hasar tespit çalışmalarında gönüllü olarak görev almışlardır. Tüm üyelerimiz ayni ve nakdi destekleriyle düzenlemiş olduğumuz dayanışma çalışmalarında aktif olarak yer almıştır.
“VATANDAŞLARA ÇAĞRI”
Buradan halkımıza sesleniyoruz. Sosyal medya hesaplarında hasar tespiti yapan arkadaşlarımızın hedef gösterilmesini doğru bulmuyoruz.
“KURUM VE KURULUŞLARA ÇAĞRI”
Buradan tüm yetkililere, ilgili kurum ve kuruluşlara sesleniyoruz; 16.02.2023 tarihli ve Çevre, Şehircilik ve İkim Değişikliği bakanlığı tarafından yayımlanan raporda İlimiz Şanlıurfa 20.000 üzerinde Az Hasarlı, Orta Hasarlı, Ağır Hasarlı yapı tespit edilmiştir. Bir daha bu acıları yaşamamız için; Kaçak yapılaşmanın önüne geçilmeli, Kentsel dönüşüm rant odaklı parsel bazlı değil, ada veya bölgesel bazda yapılmalı, Deprem master planlarının bir an önce yapılması ve bu planlarda deprem toplanma alanlarına gerekli yerlerin ayrılması sağlanmalıdır. Tarım arazilerine, dere yataklarına imar izni verilmemeli, tarım arazileri üzerinde bulunan kaçak yapılar bir an önce yıkılmalıdır. Oluşabilecek Gıda Krizinin önüne geçmek için ve Tarımsal üretimin devamlılığı için depremzede çiftçilere devlet tarafından uzun süreli ve karşılıksız kredi verilmelidir. İmar affı kayıtsız şartsız ülke gündeminden çıkarılmalı, Zemin etütleri sağlıklı ve denetimli bir şekilde yapılmalı, Odalarımızın mesleki yeterlilik, eğitim,belgelendirme ve denetleme gerekliliklerinin yapı denetim sistemine entegre edilmeli, Kentlerimizde mikrobölgeleme zemin etütleri acilen yapılmalı, Belediyelerimizde eksik olan mühendis teknik personel kadroları tamamlanmalı, Şantiye şefleri aktif olarak şantiyelerde yer almalı, Beton santrallerinin denetimleri arttırılmalı, Mevcut yapı stoğunda taşıyıcı sistemi tahrip edilmiş, yapısal ömrünü tamamlamış ve statik açıdan tasarımsal hatalar içeren yapıların tespit edilip geç kalmadan harekete geçilmeli, Müteahhit ve taşeronların yeterliliği denetlenmeli, Öncelikle Belediyelerden başlamak üzere tüm kamu kurum kuruluşlarda yapı aplikasyon projeleri ve fenni mesul durumunun ivedilikle yerine getirilmeli ve kontrolleri yapılmalı, Enkaz çalışmalarının başka felaketlere neden olmaması için profesyonel ekipler tarafından kaldırılmalı , çevre insan sağlığına zararlı etkileri azaltacak yıkım ve enkaz taşıma çalışmaları yapılmalıdır” ifadelerini kullandı.
