\nTÜRKİYE Cumhuriyetinin ilk başbakanı, ikinci cumhurbaşkanı, asker, devlet adamı…

TÜRKİYE Cumhuriyetinin ilk başbakanı, ikinci cumhurbaşkanı, asker, devlet adamı… 24 Eylül 1884′ te İzmir’de doğdu. Babası Malatya’ya yerleşen, Bitlisli Kürümoğulları ailesinden Reşit bey, annesi Bulgaristan’ın Deliorman bölgesinden Cevriye Hanım. Sivas Askeri Rüştiyesini (ilkokul) bitirdikten sonra ( 1895) Topçu Harbiyesine girdi. Harbiye (1903) ve Harp Akademisinden birincilikle mezun oldu ( 1906). Kurmay Yüzbaşı olarak Edirne’deki II. Ordu’ya atandı. 1907’de İttihat ve Terakki Cemiyetinde kısa bir süre çalıştı. 31 Mart Olayını bastırmak için toplanan Harekat Ordusuna Yeşilköy’ de katıldı. Ahmet İzzet Paşa komutasında Yemen’e gönderilen Dördüncü Kolordu kurmay heyetinde yer aldı ve 1912’de binbaşılığa yükseldi.  Yemen kuvvetleri komutanlığı kurmay başkanı oldu. İlk diplomatik görevini burada üstlendi.     I. DÜNYA Dünya Savaşı’nda Başkomutanlık Karargahında Harekat Şubesi Müdürlüğü yaptı ve yarbay oldu (1914). II. Ordu kurmay başkanlığına atandı. Sonra, Doğu ve Suriye cephelerinde Dördüncü, Yirminci ve Üçüncü Kolordu Komutanlıklarında bulundu. Bu dönemde II.Ordu Komutanı “Mustafa Kemal Paşa” ile birlikte çalıştı. Aralarında derin bir dostluk doğdu ve ondan yüksek ve anlamlı bir sicil aldı (1917). İstanbul’da 1916’da Mevhibe Hanım’la evlendi ve hemen cepheye döndü. “Mondros Mütarekesi” günlerinde başkente geri geldi. Harbiye Nezareti Müsteşarı oldu (1918). Askeri Şura’da görev aldı. Bu yıllarda Mustafa Kemal Paşa ile görüşmelerini sürdürdü…. Askeri ve sivil hayat da önemli yaşamı ile İsmet İnönü “İkinci Adam” unvanı aldı…ATATÜRK’ün ölümünden sonra TBMM’nin oybirliği ile TC’nin ikinci Cumhurbaşkanı seçildi (11 Kasım 1938). “İkinci Dünya Savaşına Türkiye’yi sokmamak” için devletlerarası politika alanında çok yönlü çalıştı ve bunu başardı. Çok partili demokratik hayata geçişi sağladı ve dürüst bir seçim yasası yaptırarak iktidarı devretti (14 Mayıs 1950).CHP Genel Başkanı ve muhalefet lideri olarak on yıl boyunca büyük bir demokrasi savaşı verdi ( 1950-1960). 27 Mayıs ihtilali ve seçimler sonucunda gerçekleşen üç koalisyonda başbakanlık yaptı ve bu görevini 6 Şubat 1965’e kadar sürdürdü. CHP ‘de “ortanın solu” hareketini başlattı. Parti içi mücadeleler sonucunda CHP’den istifa ederek senatör kimliğiyle TBMM’ne devam etti (8 Mayıs 1972). İsmet İnönü 25 Aralık 1973’de Ankara’da öldü ve hükümet kararıyla Anıtkabir’e defnedildi. Örnek bir evlilik sürdürdüğü Mevhibe Hanımla birisi Kurtuluş Savaşı sırasında ölen dört çocukları oldu, İzzet ( 1919-1921), Ömer (1924), Erdal (1926), Özden (1930). Mustafa İsmet İnönü 25 Aralık 1973’te 89 yaşında, 47 yıl önce aramızdan ayrıldı. Saygıyla anılmakta… (