Şanlıurfa, Türkiye'nin önemli tarım bölgelerinden biri olarak, toprak koşullarını iyileştirmek, çevre ve biyoçeşitliliği korumak ve üreticilerin girdi maliyetlerini azaltmak amacıyla rejeneratif tarım modelinin yaygınlaştırılması yönünde adımlar atmayı hedefliyor. Bu yaklaşım, toprak sağlığını artırarak ve topraktaki organik karbonun geri dönüşümünü sağlayarak tarımsal üretimi geliştirmeyi amaçlıyor.
Yenileyici tarım, bitki besin elementi dengesini sağlamakla birlikte, yapay gübre kullanımını kısmen azaltmayı ve su ile zirai ilaç tasarrufunu teşvik ediyor. Onarıcı tarım olarak bilinen bu yöntemle, minimum toprak işleme ile bitki gelişimi sağlanarak karbon salınımının azaltılması hedefleniyor. Şanlıurfa'da, deneme amaçlı olarak 475 dekarlık alanda uygulanan ve olumlu sonuçlar alınan bu proje, bölge genelinde daha da yaygınlaştırılmayı amaçlıyor. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü'nden Prof. Dr. Osman Çopur, Harran Üniversitesi, TÜBİTAK ve özel bir şirketin desteğiyle kentte pamuk üzerine yenileyici tarım çalışmaları yürütüldüğünü belirtti.
Üreticilerin bu uygulamadan memnun kaldığını vurgulayan Çopur, bu konuda bilgisi olan diğer üreticilerin de kendileriyle iletişime geçtiğini ifade etti. Yenileyici tarımda örtü bitkisi kullanımının teşvik edildiğine dikkat çeken Çopur, şu anki aşamada bitkilerin hasadının tamamlandığını ve sapların toprağa karıştırılmasının gerektiğini belirtti. Mayıs ayının ilk haftasına kadar arazi boş kalacak olup, rejeneratif tarımda örtü bitkilerinin kullanımının önemli olduğunu vurguladı. Bu bağlamda, mercimek bitkisini kışlık örtü bitkisi olarak seçtiklerini açıkladı. Bu tercihleri, ülkenin mercimek ihtiyacını karşılamak ile birlikte, mercimek bitkisinin azotu toprakta biriktirme kapasitesinden kaynaklandığını ifade etti. Böylece, hem kış mevsiminde alanı değerlendirildiği hem de toprağın azot açısından zenginleştirildiği belirtildi.
Girdi maliyetlerinin düşmesi açısından olumlu sonuçlar elde edildiğini dile getiren Çopur, mercimek sonrası pamuk ekiminin daha az su ve gübre kullanımı gerektirdiğini kaydetti. Üreticilerin bu süreçte brüt gelirinde yüzde 20 oranında artış gözlemlendiğini belirtti. Yenileyici tarım uygulamaları sayesinde, gübre kullanımında yüzde 20, sulama yöntemlerinde ise damla sulama ile birlikte yüzde 38-40 gibi tasarruflar sağlamak mümkün olabiliyor. Bu şekilde elde edilen su tasarrufu, diğer tarımsal alanlarda rahatlıkla kullanılabilir.
Çopur, bu tarım tekniklerinin uygulanmasıyla hem toprağın hem de çevrenin korunmasının sağlandığını ve biyoçeşitliliğin muhafaza edildiğini vurgulayarak, hedeflerinin böyle üretim biçimlerini artırmak olduğunu belirtti. Şu anda tekstil sektöründeki talebi de göz önünde bulundurarak, bu uygulamaların Harran Ovasındaki tüm çiftçilere yaygınlaştırılması gerektiğini ifade etti.
