Şanlıurfa tarihi ile geçmiş dönemlere ait bilinmeyenleri içinde barındırıyor. Özellikle Göbeklitepe ve Karahantepe gibi bölgeler insanlık tarihi için büyük önem taşıyor.
Neolitik Çağ’ın önemli yerleşim alanlarının da bulunduğu kentte en çok dikkat çeken bölgelerden biri de Şanlıurfa’nın Hilvanlı ilçesinde yer alan Nevali Çori.
M.Ö. 10.000 yılına dayan tarihi ile en eski Höyük’lerden biri olarak bilinen Nevali Çori gizemi ve yapısı ile kendine hayran bırakıyor. Bu yerleşmelerden büyük olanı Nevali Çori 1, batı taraftaki ise Nevali Çori 2 olarak adlandırılmakta.
SU ALTINDA KALMAKTAN KURTARILDI
Höyük 1993 yılında Atatürk Barajı suları yükselirken bu alan suların altında kalma tehlikesi ile karşı karşıyaydı. Bu önemli tarihi bölgeyi kurtarmak için çalışma başlatıldı. Kurtarma çalışmalarına Prof. Harald Hauptmann başkanlık etti.
YERLEŞİK HAYATA GEÇMENİN BAŞLANDIĞI YER
Daha önceki dönemlerde yaşayan insanlar göçebe olarak yaşamaktaydı. Fakat Nevali Çori bölgesinde yerleşik hayata geçmenin hayvanların evcilleştirilmeye başlandığı bir yerleşim alanı görülüyor. Birbirinden farklı odalar yemek, depo, pişirme odaları bu höyükte yer alıyor. Bu nedenle Hilvan ilçesinde yer alan bu önemli yapı insanların dönüm noktası olarak kabul ediliyor.
“İLK DEFA İNSAN FİGÜRLERİ HEYKELLERE İŞLENDİ”
Nevali Çori, Anadolu’da inşa edilmesi güç dikdörtgen yapıların ilk görüldüğü yerleşim olarak biliniyor. İçerisinde tapınak ve ortak kullanım alanı olan alanlar mevcut.
Genelde, dini anlam vermiş oldukları hayvanların figürleri heykellere çizen dönemin insanları, Nevali Çori‘de ilk defa insan figürlerini heykellere işlemiştir.
Bunun gibi birçok tarihi yapıyı barındıran Şanlıurfa'nın insanlık tarihi açısından ne kadar önemli olduğunu gözler önüne seriyor. Tarihin sıfır noktası Göbeklitepe'den daha eski bir yapının bulunup bulunamayacağı ise merak konusu.