Urfanatik-Şanlıurfa’da son zamanların en kurak kışı yaşanıyor. Kış mevsiminin ortalarında dahi yağış almayan kentte, tarım sektörü için alarm veriyor.
Şanlıurfa’da yaşanan bu kuraklığın tedirginlik oluşturduğunu aktaran Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. DR. Ali Rıza Öztürkmen tarım arazilerinde yaşanacak problemlerden bahsederek çiftçilere uyarılarda bulundu.
Güneydoğu Anadolu Projesinin Şanlıurfa’ya yapılan en büyük yatırım olduğunu belirten Öztürkmen sulama ve damlamaya dair bilinmeyenleri derledi.
Şanlıurfa’da bu kış neden yağmur yağmıyor? Tarım sektöründe zarara uğramak istemeyenler neler yapmalı?
Urfanatik mikrofonlarına konuşan Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. DR. Ali Rıza Öztürkmen merak edilenleri yanıtladı.
“KURAKLIK ÇANLARI”
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. DR. Ali Rıza Öztürkmen; “Uzun yıllardır gerek Şanlıurfa içinde gerek bölgemizde tarımla ilgili, doğayla ilgili, suyla ilgili bütün çalışmalarda etkin bir şekilde yer almaya çalışıyorum. Şanlıurfa'da ortalama bizim yağışımız 436 milimetre civarında 1990 yılından günümüze baktığımızda uzun yıllar yağış ortalaması bizim su yılı olarak değerlendirdiğimiz Ekim'de başlayan ve bir yılı tamamlayan 12 aylık döneme de biz su yılı diyoruz. Geçen yıllarda Şanlıurfa'nın almış olduğu yağış miktarının ortalaması 160-170 milimetre civarında. Fakat bugüne gelip baktığımızda Ekim 2024 Kasım Aralık 3 aylık dilimde alınan yağış miktarı 44 milimetre civarında. Yani yaklaşık olarak uzun yıllar ortalamasının dörtte biri civarında bir yağmur almış ilimiz. Bu da büyük bir kurak riskini getiriyor. Çünkü hububatta belki sulama kanallarımız var sulu tarım arazilerimiz var ama Ekim'den itibaren bu kanallar hem ihtiyaç olmadığı için hem de Devlet Su İşleri tarafından bakım onarım işlemlerinin yapılması için su verilmiyor. Dolayısıyla bizim hububat tarımımız da sulu tarımdaki gibi değil, kuru tarımdaki gibi yağmura bağlı yağmur olursa daha iyi olan bir tarım sistemi” dedi.
“KAPATILAN KANALLAR AÇILDI”
Kapatılan kanalların kurak kış sonrası tekrar açıldığını belirten Öğretim Üyesi Prof. DR. Ali Rıza Öztürkmen; “Bu yıl 44 mm yağış aldığı için en azından suyun gidebildiği yerlerde Devlet Su İşleri tarafından tekrar kanala su verildi. Şu an için çimlenme olsun, hububatta hafiften yeşerme başladı. Ümit ediyorum önümüzdeki günlerde yağış alır çünkü Şanlıurfa sulu tarımda etkin bir il ancak kuru tarımda da hemen hemen sulu tarım kadar araziye sahip ve hububat tarımı yapılan bir il. O yüzden bizim için yağmur çok önemli. Çiftçilerimizin yapabileceği şey en azından kuraklığa dayanıklı tohumlar ekmek, vejetasyon süresini çok uzatmadan daha verimli hale gelmesini sağlayan tohum seçimini yapabilirler. Toprakta işleme normal koşullar altında çok fazla olabiliyor ama biz çiftçimizin suyu çok kaçırmaması için aşırı işlemeyi tavsiye etmiyoruz. Bu kurak dönemler için bilhassa. Bunun gibi suyun kaçmaması için tabii ki çok temel diyaloglara baktığımızda biz bunu sık sık söylüyoruz. Tarımsal alanlarda betonlaşma 6-8 derece arasında sıcaklığı arttırıyor. Bu da yaş alan bulutların bu bölgeden kaçmasına neden oluyor diyorlar uzmanlar. Yani tarım arazilerinde betonlaşmayı durdurmamız, azaltmamız belki de yağış için çok önemli bir kriter olabilir” ifadelerine yer verdi.
“ŞANLIURFA’DA NEDEN YAĞIŞ YOK”
Yağış konusunda uzmanlardan görüş alan Prof. DR. Ali Rıza Öztürkmen; “Bu yılki yağışların az olmasının bir sebebi de tabii ki Basra Körfezi'nden gelen bir de Rusya tarafından gelen hava basınçlarının çakışarak bu bölgedeki yağışlı bulutları dağıtmasından kaynaklanıyor. Çünkü çevreye baktığımızda birçok ilde yağış varken Şanlıurfa'da halen bu yağışların olmaması üzüntü verici ve endişe verici. Şimdi Şanlıurfa önemli bir tarım kenti. Şanlıurfa'ya da etkisi olur, GAP’a da etkisi olur, Türkiye’ye de etkisi olur. En fazla mercimeğin yetiştiği il Şanlıurfa. Yine hani pamukta ve fıstıkta Türkiye birincisiyiz. Bugün buğdayda Türkiye ikincisiyiz. Yine arpa biz Hububat ‘tan bahsediyoruz çünkü bu dönem yetiştirilen bitki deseninin en önemlileri arpa, buğday, mercimek. Bunlar Türkiye'deki birçok yerdeki kuraklık hakimken Şanlıurfa'da bunların düzgün bir şekilde yetişip ve il ekonomisine katkı sağlanması çok önemli” ifadelerinde bulundu.
