Harran ilçesi, Şanlıurfa iline bağlı olan bir ilçedir. Harran, Şanlıurfa'nın batısında konumlanmıştır. Harran, Şanlıurfa merkez ilçelerinden biri değildir. Şanlıurfa'nın merkez ilçeleri Eyyübiye, Haliliye, Karaköprü ve Şehitkamil'dir. Harran ilçesi, Şanlıurfa şehir merkezine yaklaşık 45 kilometre uzaklıkta bulunmaktadır.
Harran'ın tam konumu Harran Ovası'nda yer almaktadır. İlçe, Mezopotamya Ovası olarak da bilinen verimli Harran Ovası'nda bulunur. Tarihi Harran şehri, ilçenin merkezi kabul edilir. Harran, Şanlıurfa'nın diğer ilçelerine yakındır. Örneğin, Birecik ilçesi güneybatısında, Bozova ilçesi kuzeyinde ve Ceylanpınar ilçesi doğusunda yer almaktadır. Harran, tarihi ve kültürel açıdan önemli bir ilçedir. Harran Ovası'nda yer alan tarihi kalıntılar, Harran'ın ziyaretçileri için ilgi çekici bir noktadır. Bunlar arasında Harran Üniversitesi ve Harran Şehri'ndeki tarihi yapılar yer almaktadır.
Harran'ın tarihçesi oldukça geniştir. İlk yerleşim izleri M.Ö. 6. binyıla kadar uzanmaktadır. İlçe, Mezopotamya Ovası'nın kesiştiği stratejik bir noktada bulunması nedeniyle birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve önemli bir merkez olmuştur. Harran'ın tarihi, Sümerler, Asurlar, Babil İmparatorluğu, Hititler, Araplar, Abbasiler, Selçuklular ve Osmanlılar gibi birçok medeniyetin etkisi altında kalmıştır. İlk yerleşimin Sümerler tarafından M.Ö. 3. binyılda gerçekleştirildiği düşünülmektedir. Sümerlerden sonra bölge, Asur İmparatorluğu'nun kontrolüne girmiştir.
Harran, tarih boyunca ticaret ve kültürel etkileşim açısından büyük bir öneme sahiptir. Mezopotamya'nın önemli ticaret yolları üzerinde yer aldığı için kara ve deniz ticaretinin kavşak noktasında bulunmuştur. Harran, özellikle ipek ve baharat ticaretiyle ünlü olmuştur.
Harran aynı zamanda tarihi ve dini açıdan da önemli bir yerdir. Harran, İslam öncesi dönemde Sümerlerin güneş tanrısı Şamaş'a adanmış kutsal bir şehir olarak kabul edilmiştir. Harran, Hz. İbrahim'in doğduğu ve Semavi dinlerin yayıldığı bir bölge olarak da önemli bir rol oynamıştır.
Harran Üniversitesi'ni Kim Açtı?
Harran Üniversitesi'ni kimin açtığı ile ilgili net bir şey söylenemez. Üniversite, kurulduğu yıllardaki mevcut bakanlık tarafından açılmıştır. Harran Üniversitesi'nin temelleri, 1988 yılında Harran Yüksek Öğrenim Enstitüsü olarak atılmıştır. Daha sonra 1992 yılında Harran Üniversitesi adını alarak, farklı fakülteler ve yüksekokullar ile eğitim vermeye başlamıştır.
Harran evleri aslında Harran Kümbet Evleri olarak adlandırılır. Harran Kümbet Evleri, genellikle kerpiç ve taş malzemelerden inşa edilmiştir. Bu evlerin en belirgin özelliği, kubbeli çatılara sahip olmalarıdır. Kubbe, evin içerisindeki odaları kaplayarak geleneksel bir mimari tarz oluşturur. Bu tarz yapılar, Harran'ın sıcak iklimine uygun olarak serinletici bir etki yaratır.
Kümbet Evleri, genellikle tek katlı veya iki katlı olarak inşa edilmiştir. İçeride geniş avlular, odalar, depolar ve bazen de ahırlar bulunabilir. Evlerin avluları, ailelerin sosyal etkileşimi için kullanılan ortak bir mekân olarak hizmet verir. Harran Kümbet Evleri, tarih boyunca bölgedeki yaşam tarzının bir yansıması olarak gelişmiştir.
Harran'da Gezilecek Yerler Hangileridir?
Harran'da gezilecek yerler başlıca şunlardır:
- Ulu Cami: Harran'da bulunan Ulu Cami, Selçuklu dönemine ait önemli bir yapıdır. Caminin mimari detayları ve tarihi atmosferi ziyaretçileri etkileyebilir.
- Sabi Ayyub Camii: Bu cami, Nuh Peygamber'in mezarının bulunduğuna inanılan bir yerdedir. Ziyaretçiler burada dua etmek ve tarihi atmosferi hissetmek için uğrayabilirler.
- Gümrük Hanı: Harran'da yer alan Gümrük Hanı, tarihi bir konaklama yeri olarak kullanılan eski bir kervansaraydır. Tarihi dokusu ve mimarisiyle ilgi çekicidir.
- Harran Surları: Harran'ı çevreleyen antik surlar, bölgenin geçmişine tanıklık eden yapılarıdır. Harran Surlarının kalıntıları hala görülebilir durumdadır.
