Tarihiyle ünlü kentte müzeler, kiliseler, konaklar… Şanlıurfa’da özellikle tarih kokan sokaklarda vatandaşlar geçmişe yolculuk yapıyor özünden izler buluyor.
Geçmişte şehir merkezinde veya ilçeler de yaşamını sürdüren Hristiyanlar ibadet etmek için çeşitli motif ve şekillerle kiliseler inşa etmiştir.
İnşa edilen kiliselerde yıllarca ibadet eden Hristiyanlar ardından boş kalan kiliseler kaderine terk edilmemiş onun yerine restore edilerek camiye dönüştürülmüş ve hala da dönüştürülmeye devam ediyor.
Peki Tarihin dönüm noktası, kadim medeniyetler kenti Şanlıurfa’da hangi Kiliseler Cami’ye dönüştürüldü? İşte o kiliseler…
1.ON İKİ HAVARİ KİLİSESİ- AZİZ HAVARİLER KİLİSESİ ( FIRFIRLI CAMİ)
Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesine bağlı yeni mahalle Vali Fuat caddesinde yer alan bu kilise 1930’lu yıllarda cezaevi olarak da kullanılmıştır. Duvarlarında mahkumlardan izler barındıran kilise 1956 yılında ise camiye dönüştürüldü. Diğer isimlerinin yanı sıra kendisinde bulunan desenleri dolayısıyla fırfırlı kilise olarak anılan ibadethaneye restore edildikten sonra ise fırfırlı cami ismi verilmiştir.
2. AZİZ JOHANNES PRODROMOS ADDAİ KİLİSESİ (SELAHADDİN EYYÜBİ CAMİ)
Kırmızı mermerden yapılan 32 sütunuyla ünlenen kilise Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesine bağlı yeni mahalle Vali Fuat caddesinde yer alıyor. Uzun yıllar boş kalan yapının daha sonra elektrik santrali olarak kullanıldığı ve oldukça harap olduğu belirtildi. Bunların yanı sıra balkonda bulunan bir kitabeden ise bir kısmının ise ‘sanalar ocağı’ olarak kullanıldığı görüldü. uzunca bir süre boş kalan ve daha sonra ise farklı amaçlar için kullanılan kilise 1994 yılında restore edilerek camiye dönüştürüldü. Eskinin kilisesi şimdinin Camisi Selahaddin Eyyubi yapıtı günümüzde de restore edilmekte olup henüz hizmete açılmamıştır. Deprem dolayısıyla hasar alan ibadethane de restorasyon çalışmaları devam ediyor.
3. AZİZ SERGİUS KİLİSESİ ( CİRCİS PEYGAMBER CAMİ
Şanlıurfa müftülüğünün bitişiğinde bulunan Aziz Sergius Kilisesi daha sonra isim değiştirerek Aziz Şemun Kilisesi olmuştur. Kaynaklarda 503 ve 508’de gerçekleştirilen saldırılarda şehrin hakimiyetini bir türlü ele geçiremeyen düşmanların kiliseyi ateşe verdiği aktarılıyor. Son olarak Selçuklu akınları sırasında da zarar gören kilise daha sonra ise yıkılmıştır. Kilisenin yıkılmasından sonra yerine yapılan Aziz Circis kilisesi uzunca kilise olarak kullanılmaya devam etmiş 1965 yılında ise restore edilerek camiye dönüştürülmüştür.
