Jeopolitik konumu ve tarıma elverişli zengin toprakları nedeniyle yüzyıllardır birçok medeniyetin hüküm sürdüğü Şanlıurfa, milli mücadele döneminde ise düşmanın işgali altına girdi.
30 Ekim 1918 yılında imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması neticesinde itilaf devletleri, Osmanlı topraklarında işgallere başladı. Antlaşma sonucunda Şanlıurfa da 24 Mart 1919 yılında İngilizler tarafından işgal edildi.
Yaklaşık 8 ay İngilizlerin işgali altında kalan Şanlıurfa, 15 Eylül 1919 tarihinde imzalanan Suriye İtilafnamesi ile 30 Ekim 1919 tarihinde Fransızların işgali altına girdi.
Fransızların işgali İngiliz işgaline kıyasla daha sert oldu. Kentte İngilizler ile birlikte asker kılığında getirilen ve daha sonra Fransızlar ile birlikte getirilen Ermeni gönüllüler, Ermenilerin yaşadığı mahalleye yerleştirilirken; Ermenilerin çıkardığı taşkınlıklara da göz yumuldu.
YEREL TEŞKİLATLANMA BAŞLADI
Kentte Fransızların işgali sürerken; İstanbul Hükümeti’nin işgallere karşı sessiz kalması sonucunda Şanlıurfa’daki yerel halk teşkilatlanmaya başladı.
Teşkilatlanma neticesinde 8-9 Şubat 1920 tarihli gecede Yüzbaşı Ali Saib Bey öncülüğünde toplanan halk, Fransızların işgaline karşı direnişe başladı. Fransızlar, halkın direnişine daha fazla dayanamayarak 11 Nisan 1920 tarihinde Şanlıurfa’yı boşalttı.
YÜZBAŞI ALİ SAİB BEY’E URSAVAŞ SOYADI VERİLDİ
Mustafa Kemal Atatürk, direnişin ardından Şanlıurfa’nın düşman işgalinden kurtuluşunda önemli rol oynayan Yüzbaşı Ali Saib Bey’e ‘Urfa Savaşçısı’ anlamına gelen Ursavaş soyadını verdi.
FRANSIZLARIN ÜZERİNDEN ÇIKAN TARİHİ FOTOĞRAF
Şanlıurfalıların işgali sırasında Fransızların çekilmiş olduğu bir hatıra fotoğrafı da Müslüm Akalın ve Cihat Kürkçüoğlu’nun arşivinden çıktı.
O dönem şebeke muharebesi sonunda Fransızların üzerinden çıkan fotoğrafta, Fransızca olarak ‘Mezopotamya Hatırası - Urfa'da Kırdaki Batarya’da - 25 Ocak 1920’ yazıyor.
İşte 25 Ocak 1920 tarihinde çekilen o fotoğraf:
