Sevgili okurlar, yaşamın en anlamlı dönemlerinden biri olan gebelikte yapılan tarama testlerine ilişkin yazım ile yeniden buluştuk.
Sevgili okurlar, yaşamın en anlamlı dönemlerinden biri olan gebelikte yapılan tarama testlerine ilişkin yazım ile yeniden buluştuk.
Gebelik süreci genellikle sağlıklı bir şekilde geçirilerek, ailelere bebek mutluluğu yaşatıyor. Ancak bazen bebekte ortaya çıkabilen doğumsal anomaliler ve down sendromu gibi genetik problemler, anne adayı için bu süreci zora sokabiliyor. Bu nedenle doğumsal sorunların bir bölümünün, bebek dünyaya gelmeden önce belirlenebilmesi için gerekli olan testler de önem kazanıyor.
Sizlerle bu haftaki yazımda anne adaylarının ve ailesinin merak ettiği en önemli konulardan bir tanesi olan gebelikte tarama testlerini ele alacağız.
Hamilelik sürecinde bebeğin kromozomal olarak sorunlu olup olmadığının tespit edilmesi oldukça önemlidir. Bebek gelişimini tamamlarken bir yandan da riskleri anlamak ve önlem almak gerekir. Bu nedenle gebelik döneminde yapılan tarama testleri hayati önem taşıyor.
Hamilelik sürecinin normal seyretmesi ve sağlıklı bebeğe kavuşmak her anne adayı ve ailesi için en büyük mutluluktur.
Hamilelik sürecinde genel olarak bir sorun ile karşılaşılmasa da bu süreçte düzenli olarak gerekli olan testlerin yapılması anne adaylarının daha sağlıklı ve güvenli şekilde bebek sahibi olmasını sağlar.
Gebe takibi süresince anne adayının eski veya mevcut hastalıkları, daha önceki hamilelik süreci ve bu hamilelik sürecindeki şikayetleri araştırılır. Gebelik ile ilgili muayeneleri, tansiyon, kilo takibi, kan grubu, kan sayımı ve idrar tetkikleri yapılır. Bunlardaki amaç, hamilelik süresince ortaya çıkabilecek hastalıkları ve bebeğin sağlıklı gelişimini tespit etmek, oluşabilecek riskleri önceden fark edip tedbir almak veya oluşmuş olanlar için en uygun tedaviyi gecikmeden yapılmasıdır.
Hamilelik süresince hangi tarama testleri yapılır, kaçıncı haftalarda yapılır ve ne için yapılır sorularını cevaplayacak olursak,
Gebelikte taramaları; ikili test (11-14. hafta), üçlü test (16-18. Hafta) dörtlü test (15-22.hafta), şeker taraması (23-26.hafta) aralıklarında yapılmaktadır.
Birinci Trimester Tarama Testi- (ikili Test):
Anne karınındaki bebeğin yan pozisyonda yatarken ensenin arakasındaki saydam alanın, gebeliğin 11-14. haftaları arasında ölçülmesi ve anneden alınan kan örneğinden HCG + PAPP-A bakılması ile (yaş ve gebelik haftası parametrelerinin eklenmesiyle) ikili kombine test yapılmış olur. Bu tarama testi günümüzde kromozomal anomalili (örn: Down sendromu) bebekleri tespit edebilmede en başarılı test olup yaştan bağımsız olarak tüm anne adaylarına önerilmektedir.
sonucunda riskli çıkan anne adaylarına Amniyosentez yapıldığı takdirde Down sendromu (Mongol bebek) ile doğabilecek 100 bebekten ancak 60-65 tanesi yakalanabilmektedir.
Dörtlü tarama testi :
Dörtlü tarama testi ise genetik bozuklukların tespit edilmesi için yapılan testlerden biridir. Dörtlü tarama testi gebelik sürecinde anneden alınan örneklerin down sendromu, nöral tüp defekti, trizomi 18 ve spina bfida açısından incelenmesi için yapılır.
Down Sendromuna açıklık getirecek olursak; Kromozomlar bir canlının tüm işlev ve özelliklerini belirleyen genetik bilginin kaydedildiği en küçük yapı birimleridir. İnsanda kromozom sayısı 46'dır. Genetik bir hastalık olan Down Sendromunda 21'ci kromozomdan 1 tane fazla vardır, yani 47 kromozoma sahiptir. Down Sendromu hayatla bağdaşan veCanlı doğumlarda en sık rastlanan kromozom bozukluğudur. Anne yaşı artması bu sendromun ortaya çıkmasında önemli rol oynar. Canlı doğumlar içinde görülme sıklığı 20'li yaşlarda 1/1500 iken 45 yaşında 1/30 kadardır. Down Sendromu olan çocuklarda değişik derecede zeka geriliği, kalp hastalıkları ve ciddi sağlık problemleri vardır. Down sendromu taramasında değişik Testler kullanılır (ikili Test, üçlü Test, ense kalınlığı gibi).
Şeker Taraması (Glukoz tarama Testi)
Gebelik bazı hamilelerde şeker hastalığına veya önceden bilinmeyen şeker hastalığının ortaya çıkmasına yol açar. Bu durum gebeliğin neden olduğu diyabet (şeker hastalığı) olarak adlandırılır. Gebeliğin neden olduğu diyabet aşırı kilolu bebek doğumlarına, zor doğumlara, gebe ve bebek açısından sağlık problemlerine ve anne karnında bebek ölümlerine ne yazık ki neden olabilir. Hamileliğin neden olduğu şeker hastalığı olan gebelerin tespit edilmesi amacıyla ise 24. – 28. Gebelik Haftaları arasında Şeker Tarama Testi yapılmalıdır.
Her test, hamileliğin belli bir döneminde yaptırılabildiği için test zamanına mutlaka dikkat edilmelidir.
Bir sonraki yazımızda yeniden buluşmak üzere...
